Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutunak mobilizazio bat egin du gaur, abenduak 16, Eusko Legebiltzarraren aurrean Gasteizen, 2023ko aurrekontuek gure gizartean dauden gizarte-beharrak beteko ez dituztela salatzeko.

Era berean, kolektiboek salatu dute abenduaren 22an bozkatuko den Diru-sarrerak Bermatzeko Errentaren erreformak porrot egin duen eredu bat iraunaraziko duela eta azken urteetan Diru-sarrerak Bermatzeko Errenta murriztu egingo dela.

2023rako aurreikusitako aurrekontuak ez dira nahikoak langile-klasea eta herri-sektoreak pairatzen ari den pobretze-prozesuari aurre egiteko. Soldatak ez dira KPIaren arabera handitzen, oinarrizko produktuen prezioak %15 inguru igo dira, osasun-sistema publikoa degradazio-prozesuan dago etengabe, eta hezkuntza publikoa, ikasleen egungo beharrei erantzuteko nahikoa baliabide ez dituena. Gainera, energia-krisiari erantzun beharrean, oligopolioen irabaziak babesten dira eta haien kostuak biztanleria osora zabaltzen dira. Hori dela eta, exekutiboak 2023an gastatzea aurreikusten dituen baliabideak ez dira nahikoak egoera horri aurre egiteko.

2022an Eusko Jaurlaritzak 800 milioi euroko superabita izan zuen bere kontuetan, eta 2023rako zerga-arauek etenda jarraitzen duten arren, hau da, administrazioek ez dituzte bete behar urte horietarako defizit publikoaren eta zor publikoaren mugak, Eusko Jaurlaritzak ez du inbertsio soziala handitu nahi 2023an. Erabaki hori ez dator bat exekutiboak berak deskribatzen duen krisi-diagnostikoarekin.

Gainera, erabateko itxikeria dago erreforma fiskalaz hitz egiteko, mundu osoan hitz egiten ari baita horretaz, eta Gutuna joan den urteko azaroaren 19an kalera ateratzeko aldarrikapenetako bat. Azken finean, aurkeztutako aurrekontua nahikoa ez izateaz gain, oso urrun dago Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutunean aldarrikatzen ari garen politika publikoen norabidea aldatzetik.

Hori gutxi balitz, datorren abenduaren 22an EAJ-PSEk bultzatutako DBEren erreforma bozkatuko da, Elkarrekin Podemosen aldeko botoarekin eta EHBildu-ren abstentzioarekin (iragarri duten bezala). Erreforma horrek, propaganda handia izan arren, azken urteotan egindako murrizketak betikotzen ditu. Hori dela eta, diru-sarrerak bermatzeko errenta jasotzen dutenek 300 €gutxiago dituzte bermatuta, murrizketarik gabe legokiekeen baino.

Egoera horrek larriagotu egiten du egoera ahulean dauden pertsonen egoera: pertsona migratzaileak, emakumeak, langile prekarizatuak eta pentsiodunak, eta bizirik irauteko DBEa behar duten pertsonak.

Hori dela eta, EAJri eta PSEri eskatzen diegu, erreformaren bultzatzaile baitira, proposamena erretiratzeko, 50.000 sinadura baino gehiagok bermatutako eskariei erantzuteko, Gutuna osatzen dugunok eta ezker indarrek bultzatutako HELean, ez baitute bermatzen eta ez baitiote eusten eredu bati, ez baitu sakoneko aldaketa bati heltzen, eta, beraz, ez baitu oztopatzen pobrezia modu eraginkorrean erauztea. Uste dugu beharrezkoa dela DBEren eredua aldatzea, murrizketen bidez eta estaldura handituz, pobreziari aurre egiteko balio izan dezan. Alde horretatik, ezkerreko indarrek “hain txarra ez izateagatik” lege hori onartzea edo ez onartzea ez da nahikoa.

Bereziki kezkagarriak iruditzen zaizkigu legean pobrezia kriminalizatzeko jasotzen diren diskurtsoa eta neurriak, horiek baitira gorrotozko diskurtsoen eta eskuin muturrekoaren aurrerapenaren ardatza. Horregatik, gaur egun bizi dugun pobretze mailakatu eta orokorraren aurrean, Euskal Herriko Eskubide Sozialen Gutunean diskurtso eta neurri horiek alderatzeko beharra azpimarratzen dugu, aldaketa sakonaren alde eginez.

Alde horretatik, ezkertiar alderdi politikoek ere erreforma honi aurre egin behar diote, eskuinaren politikak eta esparru ideologikoa ez abalatzeko.

Euskal Herrian, abenduaren 16an.