Gasteizko Udalean aurkeztutako mozioan bezala –joan den astean azaldu genuena– , datozen asteetan beste udal batzuetan aurkeztuko ditugun mozioekin batera, horiek justifikatzen dituzten arrazoien hitzaurre zabal bat aurkeztuko dugu. Hemen laburpen txiki bat baino ez dugu jasotzen.
Bankuen gehiegizko klausulak eta praktikak izugarriak dira, eta horrek kalte handia eragiten die herritar gehienei. Etekin handiak lortzen dituzte (2021eko hirugarren hiruhilekoa itxita, Espainiako bankuek 11.156 milioi €-ko irabaziak izan dituzte). Baina beren gordailugileak babesteko, habetu/ erreskatatuak izan behar ziren, kutxa publikoetako 65.000 milioi €-ren bidez.

Informatizazioak eta digitalizazioak zuzeneko arreta pixkanaka ezabatzea, ordutegiak murriztea eta langileak gutxitzea ekarri dituzte. Herri txiki askotan, geratzen zen banketxe-bulego hura betiko itxi zen. Ondorioak: irekita mantentzen diren banketxeen aurreko kaleetako ilarak lotsatzeko modukoak dira, eta eragin negatiboa dute, bereziki, adinekoengan. Banku-komisioen gehikuntzek edozein zerbitzuri eragiten diote, eta, beraz, dirua duen kontu bat izateagatik ordaintzetik haren truke kobratzera igaro dira.

Langileekin eta, alderantziz, oligarkiarekin duen portaerak argi uzten du bere jarrera. 2021ean, iraungitzeko Enplegu Erregulazioko Espedienteen bidezko kaleratzeen katea ez da eten. BBVAk 2.725 kaleratze; Caixa Bankek, 6.452; Sabadell-eko Bankuak, 1.800 langile galdu zituen 2021eko lehen hiruhilekoan, eta urriaren 15ean beste 1.300 langile kaleratzeko akordioa lortu zuen bere ordezkaritza sindikalarekin. Baina, aldi berean, beste izen bat erabiltzen duten enpresen aitzakia erabiltzen dute, non langileak kontratatzen dituzten bankuan bertan lan egiteko, baina hori bai, bankuko hitzarmenari lotuta egon gabe eta askoz lan-baldintza okerragoetan lan eginez.

Gogoan izan behar dugu kaleratze horiek langabezia-prestazioak eragiten dituztela, baita gizarte-segurantzaren konturako kotizazioak ere hitzarmen berezietan. Diru publikoa, azken batean, erreskatea esan nahi duena, izen hori ez badu ere. Bien bitartean, Espainiako bankuetako 163 goi-kargudunek gutxienez milioi bat € irabazi dituzte 2021ean, eta batez besteko ordainsaria 2,3 milioi €-koa izan da.
Puntu garrantzitsuenetako bat Kutxabank-i buruzkoa da. Haren ibilbidea zehatz-mehatz deskribatzen da, eta ondorioztatzen da haren praktika banku arrunten praktikekin guztiz bat etorri dela, abusuzko klausulaz josita, eta neurri batean Europako justiziaren eskakizunak baino ezin izan dituela zuzendu, nahiz eta justizia hori ere noren zerbitzura dagoen jakina izan.

Azken kapituluaren xedea da Banku Publiko baten beharra nabarmentzea, hain zuzen, banku pribatuen monopolioari, gizarteari, sektore behartsuenei barne, ezartzen dizkion kostuei, eta herritar guztien diruarekin jarduten duen finantza-espekulazioaren indargabetzeari aurre egin ahal izateko. Baina eskaera horrek, espero zen bezala, ez zuen gehiengoaren babesa lortu.

EUSKAL HERRIKO PENTSIODUNEN MUGIMENDUA